Almere zegt overvallen te zijn door het bericht van netbeheerders dat in een groot deel van Almere geen nieuwe aansluitingen mogelijk zijn vanwege netcongestie.

Nieuwe bedrijven en maatschappelijke voorzieningen moeten in Almere tot 2029 wachten voordat ze elektriciteit krijgen. Dit is volgens de gemeente rampzalig voor de ontwikkeling van Almere. Komt er niet snel een oplossing dan komen de woningbouwdoelstellingen, de economische bedrijvigheid en de duurzaamheidsambities in gevaar. Dan komt de ontwikkeling van Almere tot stilstand, aldus de gemeente.

Ernstig

De gemeente was al eerder gewaarschuwd, maar de situatie is ernstiger dan eerder gemeld. In oktober publiceerde TenneT een eigen onderzoek naar mogelijke extra ruimte op het elektriciteitsnet. Conclusie: er is geen extra ruimte beschikbaar vanaf 2026. Op 8 november lieten TenneT en Liander weten dat er voor een groot deel van Almere, het verzorgingsgebied van onderstation ‘Almere’, per direct geen ruimte meer is voor het aansluiten op het elektriciteitsnetwerk van nieuwe woningen.

Ongeloof

Wethouder Alexander Sprong: ‘We zijn geschokt en vol ongeloof. De stad wordt buitenproportioneel geraakt door deze situatie.’ Totdat uitbreiding van het elektriciteitsnetwerk is gerealiseerd, zijn de aangekondigde ‘onorthodoxe’ maatregelen door demissionair minister Jetten en nieuwe ‘out-of-the-box’ maatregelen noodzakelijk om de periode tot 2029 zo goed mogelijk te overbruggen. 

Netbeheer Nederland meldde vorige maand dat de netcongestie in Nederland verder toeneemt. Dit volgt op het afronden van congestieonderzoeken door TenneT in Utrecht, Gelderland, de Flevopolder, het Rotterdamse havengebied en Goeree-Overflakkee. Daarmee zit het stroomnet in bijna heel Nederland momenteel vol voor afname van elektriciteit. 

De echte oplossing voor de ‘netcongestie’ in Almere is uitbreiding van het elektriciteitsnetwerk door TenneT. Zij geven aan dat met het vervangenbijplaatsen van 4 transformatoren op de 380 kV stations in Lelystad, Breukelen, Dodewaard en Doetinchem de netcongestie op het hoogspanningsnet in deze provincies in 2029 is opgelost. 

Geen extra ruimte op het net

In Flevoland is sprake van netcongestie op het hoogspanningsnet van TenneT. Netcongestie betekent dat er onvoldoende transportcapaciteit is op het elektriciteitsnetwerk. In Flevoland geldt dat zowel voor de afname als terug levering van elektriciteit. 

Voor de uitgifte van bedrijfskavels hanteert de gemeente sinds november 2022 al een disclaimer over de congestieproblematiek. Voor woningbouwkavels lag dat anders. Tot op heden was nieuwbouw gewoon mogelijk en dat is voor delen van de stad nu veranderd. Zolang deze situatie niet wordt opgelost kan het college genoodzaakt zijn verstrekkende maatregelen te nemen, zoals het tijdelijk stoppen van de uitgifte van gronden in het verzorgingsgebied van het onderstation Almere totdat er meer duidelijkheid is.

Limieten

Almere heeft drie ‘onderstations’ waar de elektriciteit van TenneT wordt omgezet naar een spanning die bedrijven en huishoudens kunnen gebruiken. Vanaf de onderstations verzorgt Liander de verdeling van de transportcapaciteit naar de diverse bedrijventerreinen, wijken en buurten in Almere. TenneT heeft, vanwege de netcongestie, limieten bepaald op de onderstations van Liander.

Netcongestie heeft ook gevolgen voor verduurzaming van woningen en bedrijven. Vaak is er bij verduurzaming  verzwaring nodig van de aansluiting. Dat is tot 2029 in Almere vrijwel niet meer mogelijk. Dat betekent niet dat het verduurzamen van woningen of gebouwen helemaal stil komt te liggen. Met bijvoorbeeld het isoleren kan nog steeds worden doorgegaan.